BA LƯU Ý ÔN THI VÀO LỚP 10 MÔN NGỮ VĂN NĂM HỌC 2023, 20 TÁC PHẨM TRỌNG ĐIỂM ÔN THI VÀO LỚP 10 MÔN VĂN
Bạn đang xem: Ôn thi vào lớp 10 môn ngữ văn
20 thắng lợi ôn thi vào lớp 10 môn Văn giúp những em cố gắng vững cục bộ nội dung chính, thông tin về tác giả, item của 20 tác phẩm: Chuyện thiếu nữ Nam Xương, Nói cùng với con, Viếng lăng bác, Đồng chí, bài bác thơ về tiểu nhóm xe không kính, lịch sự thu,...
Qua đó, những em sẽ dễ dàng lập dàn ý, hiểu thâm thúy hơn về thắng lợi để trả lời câu hỏi đọc hiểu, ôn thi vào lớp 10 năm 2023 - 2024 đạt hiệu quả cao. Vậy mời những em thuộc theo dõi bài viết dưới phía trên của Download.vn:
20 thành phầm ôn thi vào lớp 10 môn Ngữ Văn
Chuyện thiếu nữ Nam Xương – Nguyễn DữChị em Thúy Kiều - Nguyễn Du
Cảnh mùa xuân - Nguyễn Du
Kiều ngơi nghỉ Lầu dừng Bích - Nguyễn Du
Đồng Chí - chủ yếu Hữu
Bài thơ về Tiểu nhóm xe không kính - Phạm Tiến Duật
Đoàn thuyền tiến công cá - Huy Cận
Mã Giám Sinh sở hữu Kiều (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)Bếp lửa - bởi ViệtÁnh Trăng - Nguyễn Duy
Làng - Kim Lân
Lặng lẽ Sa page authority - Nguyễn Thành Long
Chiếc lược ngà - Nguyễn quang Sáng
Mùa xuân nho bé dại - Thanh Hải
Viếng lăng hồ chí minh - Viễn Phương
Sang thu - Hữu Thỉnh
Nói với con - Y Phương
Bên quê - Nguyễn Minh Châu
Những ngôi sao sáng xa xôi - Lê Minh Khuê
Hoàng Lê duy nhất Thống Chí - Ngô Gia Văn Phái
Chuyện thiếu nữ Nam Xương – Nguyễn Dữ
Mở bài
“Đau đớn gắng phận bầy bàLời rằng bạc mệnh cũng là lời chung”.
Đó không chỉ là là nhì câu thơ quen thuộc trong “Truyện Kiều” của Nguyễn Du mà hơn hẳn như thế, nó còn là 1 trong những lời tổng kết vô cùng xác đáng đến cuộc đời, thân phận của người thiếu phụ trong làng hội phong con kiến đầy bất công, oan trái. Cũng bởi vì người thanh nữ chịu những bất công như vậy hay chăng, mà vấn đề viết về họ đã trở nên rất gần gũi trong văn chương trung đại. Hôm nay, họ sẽ cùng trở lại với vấn đề này trong tác phẩm danh tiếng của văn xuôi trung đại vn giai đoạn núm kỉ XVI – XVII - “Chuyện thiếu nữ Nam Xương” của tác giả Nguyễn Dữ.
Thân bài
I. Tò mò chung:
1. Tác giả:
- Nguyễn Dữ người huyện Thanh Miện, tỉnh giấc Hải Dương.
- Ông là học trò tốt của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm.
- sinh sống trong cảnh chế độ phong con kiến mục nát, “dông bão nổ trăm miền”, làng mạc hội là dòng “vực thẳm đời nhân loại” chỉ thấy “bóng về tối đùn ra trận gió đen”, nên sau thời điểm đỗ hương thơm cống, Nguyễn Dữ chỉ có tác dụng quan 1 năm rồi lui về sinh hoạt ẩn. Đó là hiệ tượng bày tỏ thái độ chán nản và bi quan trước thời cuộc của một trí thức tận tâm nhưng xuất hiện không chạm chán thời.
2. Tác phẩm:
a. “Truyền kì mạn lục”:
- Là ghi chép rải rác về đầy đủ điều kì khôi vẫn được lưu truyền.
- Viết bằng chữ Hán, được xem là “Thiên cổ kì bút” (áng văn xuất xắc ngàn đời).
- Gồm 20 truyện, đề tài phong phú.
- Nhân vật:
+ Nhân vật chủ yếu thường là phần đông người phụ nữ đức hạnh, thèm khát sống cuộc sống đời thường yên bình , hạnh phúc, tuy nhiên lại bị hồ hết thế lực man rợ và lễ giáo phong loài kiến nghiệt vấp ngã đẩy chúng ta vào đều cảnh ngộ éo le, bi thương, bất hạnh vì oan khuất.
+ Hoặc một hình dạng nhân đồ vật khác, đông đảo trí thức tận tâm với cuộc sống nhưng bất mãn cùng với thời cuộc, không chịu trói mình trong vòng danh lợi,sống ẩn dật để giữ được cốt cách thanh cao.
b. Văn bản:
- “Chuyện người con gái Nam Xương” là truyền máy 16, có bắt đầu từ một truyện cổ tích Việt Nam mang tên là “Vợ nam nhi Trương”.
- đối với truyện cổ tích “Vợ đại trượng phu Trương”, “Chuyện thiếu nữ Nam Xương” tinh vi hơn về tình tiết và thâm thúy hơn về cảm hứng nhân văn.
3. Tóm tắt văn bản:
“Chuyện cô gái Nam Xương” viết về một cuộc đời, một số phận đầy oan khuất của một thiếu phụ thương hiệu là Vũ Thị Thiết. Đó là người con gái thùy mị, nết na, đức hạnh và xinh đẹp. Lấy ông chồng là Trương Sinh không được bao thọ thì chàng buộc phải đi lính, nàng trong nhà phụng dưỡng bà bầu già cùng nuôi nhỏ nhỏ.Để dỗ con, về tối tối, nàng thường chỉ bóng mình trên tường nhưng mà bảo kia là phụ vương nó.Khi Trương Sinh về, thời gian đó người mẹ già sẽ mất, đứa con bấy giờ đang tập nói, ngây thơ nhắc với nam giới về fan đêm đêm vẫn mang đến nhà chàng. Sẵn gồm tính giỏi ghen, nay thêm hiểu lầm, Trương Sinh mắng nhiếc đuổi vk đi. Phẫn uất, Vũ Nương chạy ra bến Hoàng Giang từ bỏ vẫn. Khi Trương Sinh hiểu rõ nỗi oan của bà xã thì vẫn muộn,chàng lập bọn giải oan đến nàng.
II. Đọc – gọi văn bản:
1. Nhân vật dụng Vũ Nương:
a. Vẻ đẹp nhất phẩm chất:
- mở màn tác phẩm, tác giả đã gồm lời trình làng bao quát về Vũ Nương “Tính đã thuỳ mị nết mãng cầu lại thêm tứ dung giỏi đẹp” tạo ấn tượng về một chân dung thiếu phụ hoàn hảo.
- tiếp nối ông đi sâu miêu tả vẻ đẹp trọng tâm hồn, phẩm hóa học của nhân vật trong các mối dục tình khác nhau, vào các tình huống khác nhau.
* trước nhất Vũ Nương là người đàn bà thuỷ chung, son nhan sắc trong tình nghĩa vk chồng:
- Trong cuộc sống vợ chồng, biết Trương Sinh vốn bao gồm tính đa nghi, phải nàng luôn “giữ gìn khuôn phép, ko từng để lúc làm sao vợ ông chồng phải mang lại thất hòa”. Nàng luôn luôn giữ mang đến tình cảm gia đình đầm ấm, yên vui.Nàng là 1 trong người bà xã hiền thục, khôn khéo, nết na đúng mực!
- hạnh phúc êm nóng tưởng bền lâu, không ngờ giang sơn xảy ra binh biến, Trương Sinh nên đầu quân ra trận sinh hoạt biên ải xa xôi. Buổi tiễn chồng đi lính, Vũ Nương rót bát rượu đầy, dặn dò ông xã những lời tình nghĩa, đằm thắm, thiết tha: “ chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám muốn được đeo ấn hầu, mang áo gấm quay trở lại quê cũ, chỉ xin ngày về mang theo được chai chữ bình yên, cố kỉnh là đủ rồi”. Ước mong muốn của nữ giới thật bình dị, lời lẽ dịu dàng êm ả ấy, minh chứng nàng luôn coi trọng hạnh phúc mái ấm gia đình mà xem thường mọi sự nghiệp phù phiếm. đàn bà cảm thông trước hầu hết nỗi vất vả gian khó mà ck sẽ nên chịu đựng: “Chỉ e câu hỏi quân khó liệu, cố kỉnh giặc khôn lường.Giặc cuồng còn lẩn lút, quân triều còn gian lao, rồi nắm chẻ tre không có, mà mùa dưa chín quá kì,khiến thiếp ôm nỗi quan liêu hoài, chị em già triền miên lo lắng.”.Qua tiếng nói dịu dàng,nàng cũng thể hiện nỗi tương khắc khoải nhớ ông chồng của mình: “Nhìn trăng soi thành cũ, lại sửa soạn áo rét, gửi người ải xa, trông liễu rủ bãi hoang, lại thổn thức vai trung phong tình, thương người đất thú! dù là thư tín nghìn hàng,cũng sợ không có cánh hồng bay bổng”. Đúng là lời nói, cách nói của một người bà xã hết mực thùy mị, nhẹ dàng. Trái tim ấy nhiều lòng yêu thương thương, biết chịu đựng số đông thử thách, biết chờ đợi để im lòng người đi xa, thật xứng đáng trân trọng biết bao!
- khi xa chồng, Vũ Nương ngày ngày đợi chờ, ngóng trông đến thổn thức “Giữ trọn tấm lòng thủy chung, son sắt”, “tô son điểm phấn từng sẽ xuôi lòng, ngõ liêu tường hoa không hề bén gót”. Nỗi nhớ thương dài theo năm tháng “Mỗi thấy lúc bướm lượn đầy vườn,mây bịt kín núi,thì nỗi ai oán góc bể chân trời cần yếu nào phòng được”.Nàng vừa yêu mến chồng, vừa lưu giữ chồng, vừa yêu quý xót cho chính bản thân đêm ngày phải đối mặt với nỗi cô đơn vò võ. Trung khu trạng ghi nhớ thương khổ cực ấy của Vũ Nương cũng là chổ chính giữa trạng chung của rất nhiều người chinh phụ trong mọi thời kỳ loạn lạc lạc xưa nay:
"… Nhớ quý ông đằng đẵng đường lên bằng trờiTrời thăm thẳm xa xôi khôn thấuNỗi nhớ nam giới đau đáu nào xong…"(Chinh phụ ngâm)
-> biểu đạt tâm trạng ấy, Nguyễn Dữ vừa thông cảm với nỗi khổ sở của Vũ Nương, vừa mệnh danh tấm lòng thủy chung, yêu quý nhớ chờ chờ chồng của nàng.
- lúc hạnh phúc gia đình có nguy cơ tiềm ẩn tan vỡ: Vũ Nương ra sức cứu giúp vãn, hàn gắn. Lúc người ông chồng trút cơn ghen bóng gió lên đầu, Vũ Nương đã ra sức thanh minh, phân trần. Người vợ đã viện đến mức thân phận và tấm lòng của bản thân mình để thuyết phục chồng “Thiếp vốn con kẻ khó được nương tựa nhà giàu.....cách biệt bố năm giữ gìn một tiết.....” Những tiếng nói nhún nhường tha thiết đó cho biết thái độ trân trọng chồng, trân trọng mái ấm gia đình nhà chồng, niềm tha thiết gìn giữ gia đình nhất mực của Vũ Nương.
- Rồi trong thời điểm tháng sống ở chốn làng mây cung nước vui mừng nàng vẫn ko nguôi nỗi mến nhớ ông xã con. Vừa gặp mặt lại Phan lang, nghe Lang nói về tình cảnh mái ấm gia đình nàng vẫn ứa nước mắt xót thương. Tuy nhiên đã nặng trĩu lời thề sống chết với Linh Phi nhưng cô gái vẫn tìm cách quãng về với ck con trong giây lát để nói lời nhiều tạ tấm lòng chồng. Cụ thể trong trái tim người thanh nữ ấy, ko bợn chút thù hận, chỉ gồm sự yêu thương với lòng vị tha.
* Vũ Nương còn là người bé dâu hiếu thảo với mẹ chồng, một người bà mẹ hiền đầy tình ngọt ngào con.
- Trong ba năm ông xã đi chiến trận, 1 mình nàng vừa làm nhỏ vừa làm cha vừa làm bà bầu để âu yếm phụng dưỡng bà mẹ chồng, nuôi dạy con thơ.
- Với người mẹ chồng, nàng là 1 trong những cô nhỏ dâu hiếu thảo.Chồng xa nhà, nữ giới đã thay chồng phụng dưỡng bà mẹ chu đáo. Khi bà ốm nàng đang thuốc thang lễ bái thần phật và lấy phần nhiều lời láu lỉnh để khuyên răn răn để bà vơi bớt nỗi thương nhớ con. Đến lúc bà mất, nàng đã mất lời yêu mến xót, ma chay tế lễ cẩn trọng hệt như với phụ huynh đẻ của mình. Dòng tình ấy quả có thể cảm thấu cả trời đất vì vậy trước lúc bị tiêu diệt người bà bầu già ấy đã trăng trối đa số lời yêu thương, đụng viên, trân trọng nhỏ dâu “Sau này, trời xét lòng lành, ban mang lại phúc đức giống chiếc tươi tốt, con cháu đông đàn, xanh cơ quyết chẳng phụ lòng nhỏ như con đã chẳng phụ mẹ".
- Với con thơ nàng rất là yêu thương, siêng chút. Sau khi xa ck đầy tuần, thiếu nữ sinh bé nhỏ Đản, một mình gánh vác cả giang sơn nhà ông xã nhưng chưa khi nào nàng chểnh mảng việc con cái. Chi tiết nàng chỉ bóng bản thân trên vách cùng bảo đó là cha Đản cũng xuất phát điểm từ tấm lòng của người người mẹ : để con trai mình sút đi cảm xúc thiếu vắng cảm tình của người cha.
=> Nguyễn Dữ đã dành riêng cho nhân vật một thể hiện thái độ yêu mến, trân trọng qua từng trang truyện, từ kia khắc họa thành công xuất sắc hình tượng người thiếu phụ với vừa đủ phẩm chất tốt đẹp.
b. Số phận oan nghiệt, bất hạnh:
* Là nàn nhân của cơ chế nam quyền, một buôn bản hội mà lại hôn nhân không tồn tại tình yêu cùng tự do.
- dòng thua thiệt đầu tiên làm nên xấu số của Vũ Nương là thất bại thiệt về vị thế. Cuộc hôn nhân giữa Vũ Nương cùng Trương Sinh gồm phần ko bình đẳng. Vũ Nương “vốn nhỏ kẻ khó” còn Trương Sinh lại là “nhà giàu” mang lại độ khi mong mỏi Sinh có thể xin người mẹ trăm lạng rubi để cưới Vũ Nương về. Sự biện pháp bức nhiều nghèo ấy khiến Vũ Nương sinh mang cảm với cũng là chiếc thế khiến Trương Sinh rất có thể đối xử thô bạo, gia trưởng cùng với nàng.
* Là nàn nhân của chiến tranh phi nghĩa:
- Nhân vật dụng Vũ Nương vào tác phẩm không chỉ có là nạn nhân của cơ chế phụ quyền phong con kiến mà còn là một nạn nhân của chiến tranh phong kiến, của cuộc đao binh huynh đệ tương tàn. Phái nữ lấy Trương Sinh, cuộc sống hạnh phúc,cuộc sinh sống vợ ck kéo dài chưa được bao thọ thì chàng cần đi bộ đội để lại bản thân Vũ Nương với bà mẹ già và người con còn chưa ra đời. Suốt bố năm, nàng phải gánh vác nhiệm vụ gia đình, thay ông xã phụng dưỡng mẹ già, chăm sóc con thơ, yêu cầu sống trong nỗi nhớ chồng triền miên theo năm tháng.
- chiến tranh đã làm cho xa cách, tạo điều kiện cho sự hiểu lầm trở thành vì sao gây bất hạnh. Đó cũng là ngòi nổ mang lại thói xuất xắc ghen, đa nghi của Trương Sinh nảy nở, phân phát triển, dẫn đến cái chết oan uổng của Vũ Nương.
* Đỉnh điểm của bi kịch là khi gia đình tan vỡ, bạn dạng thân phải tìm đến cái chết.
- Là người bà xã thuỷ thông thường nhưng cô bé lại bị ông xã nghi oan với đối xử bất công, tàn nhẫn.
- Nghe lời thơ ngây của con em Trương sinh đã nghi oan đến vợ, mắng nhiếc, đánh đuổi người vợ đi bỏ mặc lời van xin khóc lóc của đàn bà và lời biện bạch của hàng xóm.
- Vũ Nương khổ sở vô cùng vày tiết giá của mình bị nghi kị,bôi dơ bởi chủ yếu người ck mà mình yêu thương.
- Bế tắc, Vũ Nương đang phải tìm đến cái chết để giải nỗi oan ức, thoát ra khỏi cuộc đời đầy nhức khổ, oan nghiệt.
* Cái xong xuôi tưởng là có hậu té ra cũng chỉ đậm sơn thêm tính chất thảm kịch trong thân phận Vũ Nương.
- Lược thuật lại kết thúc tác phẩm.
- Phân tích:
+ hoàn toàn có thể coi đấy là một xong xuôi có hậu, trình bày niềm ao ước của người sáng tác về một xong xuôi tốt lành cho người lương thiện, niềm ước mơ một cuộc sống vô tư nới dòng thiện nét đẹp sẽ thành công cái xấu, dòng ác.
+ cơ mà sâu xa, cái hoàn thành ấy không hề làm giảm đi tính chất thảm kịch của tác phẩm. Vũ Nương hiện tại về uy nghi, rực rỡ tỏa nắng nhưng kia chỉ là việc hiển linh trong nhoáng chốc, là ảo ảnh ngắn ngủi và xa xôi. Sau khoảng thời gian ngắn đó người vợ vẫn phải về chốn làng mây cung nước, vợ chồng con chiếc vẫn âm dương đôi ngả. Hạnh phúc lớn số 1 đời người đàn bà ấy là được sum họp bên chồng bên con ở đầu cuối vẫn ko đạt được. Sự trở về trong nhoáng chốc cùng lời tạm biệt của phái nữ đã hé ra cái sự thực đắng cay là dòng nhân gian đầy oan nghiệt, thống khổ này không tồn tại chốn dung thân cho những người phụ nữ chính vì như thế mà “Thiếp chẳng thể quay trở lại chốn thế gian được nữa”
=> Tuy gồm có phẩm chất tâm hồn đáng quý nhưng Vũ Nương đã cần chịu một vài phận cay đắng,oan nghiệt. Nghịch lí ấy tự nó sẽ là tiếng nói tố cáo xã hội phong kiến bất công bất hợp lí đương thời giày đạp lên niềm hạnh phúc của bé người.
=> Xây dựng hình tượng Vũ Nương, một mặt bên văn ca tụng những phẩm chất tâm hồn xứng đáng quý của người phụ nữ, khía cạnh khác thể hiện thái độ cảm thông thương xót đến số phận bất hạnh của bọn họ và cực lực lên án làng hội phong loài kiến đương thời bất công, phi lí chà đạp, phải chăng rúng bé người nhất là người phụ nữ. Chắc hẳn rằng chưa yêu cầu nhiều, chỉ việc khai thác chân dung Vũ Nương sẽ đủ thấy chiều sâu hiện nay thực với nhân đạo của ngòi cây bút Nguyễn Dữ.
Những lí vì nào vẫn dẫn đến thảm kịch oan tạ thế mà Vũ Nương phải chịu?
=> Gợi ý:
- gây nên nỗi oan nghiệt trong cuộc sống Vũ Nương trước tiên là lời nói ngây thơ của con trẻ của mình nhưng tiếp nối là là tính ghen tuông của người ông chồng đa nghi vũ phu. Lời con trẻ của mình thì thơ ngây vô tội nhưng mà lòng ganh tuông của người lớn thì cầm cố vin theo nhằm hắt hủi, ruồng rẫy đến hả dạ. (Trực tiếp)
- nhưng mà nói đến cùng Trương Sinh phũ phàng với vợ là do bạn dạng tính anh ta vốn vậy và còn vì ẩn dưới anh ta tất cả sự hậu thuẫn của tất cả mọt chính sách nam quyền trọng nam coi thường nữ. Lễ giáo phong kiến nghiêm ngặt cho người đàn ông quyền hành vô độ với gia
đình mình đặc biệt là với người thiếu nữ cho nên chưa phải ngẫu nhiên hồ nước Xuân Hương vẫn so sánh phụ nữ với chiếc bánh trôi nước “rắn nát dù rằng tay kẻ nặn” bởi vì trong làng mạc hội nam quyền ấy thì đàn ông quả tình là thượng đế rất có thể "nặn" ra dáng vẻ cuộc đời của bạn phụ nữ. Trương Sinh đã là một trong tội nhân bức tử Vũ Nương nhưng sau cùng y vẫn vô can trong cả khi nỗi oan khiên của Vũ Nương đã được làm sáng tỏ. (Gián tiếp)
- trong khi cũng còn yêu cầu tính đến nhân tố khác cấu thành thảm kịch Vũ Nương đó là chiến tranh phong kiến, chính chiến tranh phong loài kiến đã gây nên cảnh sinh li với sau đó đóng góp phần tạo bắt buộc cảnh tử biệt. Nếu không tồn tại cảnh chiến tranh loạn li thì sẽ không xảy ra trường hợp chia cách để rồi dẫn đến bi kịch oan tắt thở trên.(Gián tiếp)
- liên hệ với thời điểm thành lập của thành phầm là ráng kỉ XVI khi cuộc chiến tranh phi nghĩa giữa các tập đoàn phong kiến Trịnh - Mạc, Lê - Trịnh kéo dãn liên miên gây nên bao thảm cảnh vẫn thấy ý nghĩa hiện thực và ngụ ý tố cáo của nhà cửa rất sâu sắc.
2. Các chi tiết kì ảo:
a. Những chi tiết kì ảo:
- Phan Lang ở mộng rồi thả rùa.
- Phan Lang lạc vào đụng rùa của Linh Phi, được đãi yến cùng gặp, chat chit với Vũ Nương; được về bên dương thế.
- Vũ Nương hiện tại về sau khi Trương Sinh lập bầy giải oan cho bạn nữ ở bến Hoàng Giang.
b. Ý nghĩa:
- Tăng sức cuốn hút bằng sự li kì cùng trí tượng tượng phong phú.
- hoàn chỉnh thêm những nét xinh vốn bao gồm của Vũ Nương, một tín đồ dù sẽ ở nhân loại khác, vẫn để ý đến chồng con, nhà cửa, phần tuyển mộ tổ tiên, thèm khát được phục hồi danh dự.
- làm cho một kết thúc phần nào có hậu, biểu lộ ước mơ nghìn đời của quần chúng ta về sự việc công bằng: người tốt dù tất cả phải trải qua bao oan khuất, ở đầu cuối sẽ được minh oan.
- xác minh niềm mến yêu của tác giả so với sự bi thiết của người thiếu nữ trong làng mạc hội phong kiến.
3. Ý nghĩa chi tiết cái bóng:
a. Cách kể chuyện:
- dòng bóng là một cụ thể đặc sắc, là một sáng chế nghệ thuật lạ mắt làm cho câu chuyện thu hút hơn so với truyện cổ tích.
- cái bóng là đầu mối, điểm nút của câu chuyện. Thắt nút là nó, cơ mà mở nút cũng chính là nó.
b. đóng góp thêm phần thể hiện tính phương pháp nhân vật:
- bé xíu Đản ngây thơ
- Trương Sinh hồ nước đồ, nhiều nghi.
- Vũ Nương yêu thương ông chồng con.
c. Mẫu bóng đóng góp phần tố cáo xã hội phong loài kiến xung tàn, khiến hạnh phúc của người đàn bà hết sức mong manh.
III. Tổng kết:
1. Nội dung:
Qua mẩu chuyện về cuộc đời và tử vong thương vai trung phong của Vũ Nương, “Chuyện cô gái Nam Xương” biểu lộ niềm cảm thương so với số phận oan trái của người thanh nữ Việt nam giới dưới chế độ phong kiến, đồng thời xác minh vẻ đẹp truyền thống của họ.
2. Nghệ thuật:
Tác phẩm là 1 trong những áng văn hay, thành công xuất sắc về thẩm mỹ và nghệ thuật xây dựng truyện, diễn đạt nhân vật, phối kết hợp tự sự cùng với trữ tình.
Chị em Thúy Kiều – Nguyễn Du
I. Khám phá chung:
1. địa chỉ đoạn trích: Đoạn trích nằm tại vị trí phần mở màn tác phẩm, ra mắt gia cảnh của Kiều. Khi ra mắt những fan trong gia đình Kiều, tác giả tập trung tả tài sắc đẹp Thúy Vân với Thúy Kiều.
2. Kết cấu (bố cục) đoạn trích:
Kết cấu của đoạn trích cùng nhận xét kết cấu ấy có liên quan ra làm sao với trình tự diễn tả nhân đồ gia dụng của tác giả.
=> Trả lời:
* Đoạn "Chị em Thúy Kiều" gồm kết cấu:
- tứ câu đầu: ra mắt khái quát hai chị em Thúy Kiều.
- tư câu tiếp: gợi tả vẻ đẹp Thúy Vân.
- Mười nhị câu tiếp: gợi tả vẻ đẹp mắt Thúy Kiều
- tư câu cuối: khái quát chung về cuộc sống đời thường hai người mẹ Thúy Kiều.
* Kết cấu của đoạn trích cho biết trình tự diễn đạt nhân đồ vật của tác giả:
+ bốn câu đầu bao gồm được vẻ đẹp bình thường (mai cốt cách, tuyết tinh thần, mười phân vẹn mười) cùng vẻ đẹp mắt riêng (mỗi người một vẻ) của từng người. Sau đó, người sáng tác mới đi sâu gợi tả vẻ rất đẹp của từng nhân vật.
+ tứ tiệp tự khắc họa rõ rộng vẻ rất đẹp của Thúy Vân, trường đoản cú khuôn mặt, song mày, mái tóc, làn da, nụ cười, giọng nói, đều nhằm thể hiện nay vẻ rất đẹp đầy đặn, phúc hậu mà sang trọng của fan thiếu nữ.
* Bức chân dung Thúy Vân được gợi tả trước, có công dụng làm nền để trông rất nổi bật lên vẻ rất đẹp của bức chân dung Thúy Kiều trong mười nhị câu thơ tiếp theo.
+ Mười hai câu thơ tiếp khắc họa vẻ đẹp Thúy Kiều với tất cả sắc, tài, tình. Kiều là 1 trong tuyệt ráng giai nhân "nghiêng nước nghiêng thành". Kiều "sắc sảo" về trí tuệ với "mặn mà" về chổ chính giữa hồn. Vẻ đẹp nhất ấy thể hiện triệu tập ở song mắt: "Làn thu thủy đường nét xuân sơn". Kỹ năng của Kiều đạt mức mức lí tưởng, bao gồm cả chũm (đàn), kì (cờ), thi (thơ), họa (vẽ).
+ tư câu cuối khái quát cuộc sống phong lưu, nền nếp, đức hạnh, tươi tắn của hai bà bầu Thúy Kiều.
* Một kết cấu như trên vừa chặt chẽ, thích hợp lí, vừa đóng góp thêm phần làm nổi bật vẻ đẹp bình thường và nhất là vẻ đẹp nhất riêng của hai người mẹ Thúy Kiều.
II. Đọc – gọi văn bản:
1. Chân dung Thúy Vân, Thúy Kiều:
a. Ra mắt khái quát mắng nhân vật:
- Trước hết, Nguyễn Du ra mắt chung về hai chị em trong gia đình, lời ra mắt cổ điển, long trọng rằng bọn họ là “tố nga”, đẹp và trong sáng:
Đầu lòng nhì ả tố ngaThúy Kiều là bà bầu là Thúy Vân.
- Tiếp đến, tác giả miêu tả chung vẻ đẹp của hai mẹ trong một dìm xét mang ý nghĩa chất lí tưởng hóa, tuyệt vời nhất hóa (đẹp một biện pháp hoàn thiện):
Mai cốt phương pháp tuyết tinh thầnMỗi tín đồ một vẻ mười phân vẹn mười.
+ Với văn pháp ước lệ tượng trưng, tác giả đã gợi tả vẻ đẹp duyên dáng, thanh tao, thuần khiết của người đàn bà ở hai người mẹ Thúy Kiều: “Mai cốt cách, tuyết tinh thần”. Dáng vẻ mảnh mai, thanh nhã như mai; vai trung phong hồn trắng trong như tuyết. => Đó là vẻ đẹp hợp lý đến độ hoàn mĩ cả bề ngoài lẫn trọng điểm hồn, cả dung nhan với đức hạnh.
+ Hai bà bầu đều giỏi đẹp, ko tì lốt “mười phân vẹn mười”, song mọi cá nhân lại mang nét xinh riêng khác nhau “mỗi tín đồ một vẻ”.
-> tư câu thơ đầu là bức tranh nền nhằm từ đó tác giả dẫn fan đọc lần lượt chiêm ngưỡng sắc đẹp nhất của từng người.
b. Gợi tả vẻ rất đẹp của Thúy Vân:
- Câu thơ mở đầu: “Vân xem trang trọng khác vời” đã giới thiệu khái quát tháo vẻ đẹp mắt của Thúy Vân: một vẻ đẹp cao sang, quí phái.
- văn pháp ước lệ tượng trưng, phép ẩn dụ, nhân hoá: “khuôn trăng”, “nét ngài”, “hoa cười ngọc thốt, “Mây thua kém nước tóc tuyết dường màu da”
-> Vẻ đẹp mắt của Thúy Vân là vẻ đẹp nhất đầy đặn, phúc hậu; tính bí quyết thì đoan trang, thùy mị: khuôn mặt đầy đặn, sáng chóe như trăng tối rằm; lông mày nhan sắc nét như ngươi ngài; miệng mỉm cười tươi thắm như hoa; giọng nói trong trẻo thốt ra từ hàm răng ngà ngọc là số đông lời đoan trang, thùy mị. Mái tóc của phụ nữ đen mượt hơn mây, da trắng trơn mịn hơn tuyết.
-> Vân đẹp mắt hơn đa số gì mỹ lệ của thiên nhiên – một vẻ đẹp sản xuất sự hòa hợp, êm ả với xung quanh. Cũng là hương sắc đẹp của tạo thành hóa, bảo vật của nhân gian. -> dự báo về một cuộc sống bình lặng, suôn sẻ.
c. Gợi tả vẻ đẹp của Thúy Kiều:
* Sắc:
- Nguyễn Du đã diễn tả Thúy Vân trước để làm nổi nhảy Thúy Kiều theo mẹo nhỏ nghệ thuật đòn bẩy. Tả kĩ, tả đẹp để Vân phát triển thành tuyệt ráng giai nhân, để rồi xác định Kiều còn rộng hẳn: “Kiều càng tinh tế mặn mà”. Trường đoản cú “càng”đứng trước nhì từ láy liên tiếp “sắc sảo”, “mặn mà” làm khá nổi bật vẻ đẹp của Kiều: tinh tế về trí tuệ, mặn mà lại về chổ chính giữa hồn.
- văn pháp ước lệ tượng trưng, phép ẩn dụ: “Làn thu thủy nét xuân sơn” gợi đôi mắt trong sáng, long lanh như làn nước mùa thu; hàng lông mày nhàn rỗi như dáng núi mùa xuân. Vẻ đẹp nhất của Kiều quy tụ ở đôi mắt – hành lang cửa số tâm hồn bộc lộ phần tinh anh của chổ chính giữa hồn và trí tuệ.
- Vẻ đẹp mắt của Kiều khiến cho “hoa ghen”, “liễu hờn”, nước phải nghiêng, thành buộc phải đổ. Thi nhân ko tả thẳng vẻ đẹp nhưng tả sự đố kị, ghen ghét với vẻ rất đẹp ấy; tả sự ngưỡng mộ, si trước vẻ đẹp mắt ấy. “Nghiêng nước nghiêng thành” là giải pháp nói trí tuệ sáng tạo điển thế để cực tả giai nhân. Rõ ràng, cái đẹp của Kiều bao gồm chiều sâu, có sức gợi cảm làm mê mẩn lòng người. Vẻ đẹp mắt ấy như ẩn chứa phẩm chất bên trong cao quý – tài với tình rất quan trọng đặc biệt của nàng.
* Tài:
- trí óc thông minh tuyệt đối
- Kiều là cô gái đa tài mà lại tài nào cũng đạt mang đến độ trả thiện, xuất chúng: đầy đủ cả cầm, kì, thi, họa.
- Đặc biệt, tài bầy của đàn bà vượt trội hơn cả. Thanh nữ đã soạn riêng biệt một khúc phận hầm hiu mà ai nghe cũng não lòng. Khúc nhạc bộc lộ tâm hồn,tài năng, trái tim nhiều sầu đa cảm.
=> Chân dung Thúy Kiều mang tính cách số phận. Ngòi bút Nguyễn Du nhuốm màu sắc định mệnh. Sắc đẹp và kĩ năng của Kiều điển hình quá nhưng mà thiên nhiên, chế tạo hóa thì:
Lạ gì bỉ sắc bốn phong
Trời xanh quen thói má hồng tấn công ghen
-> cuộc sống của chị em sẽ gặp gỡ nhiều éo le, đau khổ.
d. Thừa nhận xét bình thường về cuộc sống thường ngày hai chị em Thúy Kiều.
- Thúy Vân, Thúy Kiều bên dưới ngòi bút của Nguyễn Du không chỉ có nhan sắc hoàn hảo nhất mà còn tiết hạnh khuôn phép. Dù đang đi tới tuổi “cài trâm, búi tóc” tuy nhiên hai chị em vẫn giữ lại gìn nài nếp, gia phong:
Êm đềm trướng rủ màn che,
Tường đông ong bướm trở về mặc ai.
2. Cảm xúc nhân văn của Nguyễn Du qua đoạn trích:
- tụng ca vẻ rất đẹp của chị em Thúy Kiều, Nguyễn Du đã trân trọng, đề cao giá trị, phẩm giá bán của con người như nhan sắc, tài hoa, phẩm hạnh;qua đó, dự cảm về kiếp người tài hoa bạc đãi mệnh. Sự ngưỡng mộ, ca tụng người thanh nữ trong làng hội “trọng nam khinh nữ” thiết yếu là thể hiện sâu nhan sắc của cảm giác nhân văn vào ngòi cây bút Nguyễn Du.
III. Tổng kết: Ghi nhớ, sách giáo khoa, trang 83.
Cảnh mùa xuân – Nguyễn Du
I. Tìm hiểu chung:
1. Vị trí đoạn trích: Đoạn trích nằm tại phần đầu “Truyện Kiều”. Sau khi ra mắt gia cảnh và tài sắc người mẹ Thúy Kiều, Nguyễn Du trình bày bối cảnh Thúy Kiều gặp gỡ nấm mồ Đạm Tiên và chạm mặt Kim Trọng. Đó là cảnh ngày xuân trong tiết Thanh minh,chị em Kiều đi chơi xuân. Cảnh ngày xuân cứ hiện dần dần ra theo trình trường đoản cú cuộc “bộ hành nghịch xuân” của mẹ Thúy Kiều.
2. Bố cục đoạn trích:
- tứ câu đầu: khung cảnh mùa xuân
- Tám câu tiếp: form cảnh liên hoan trong huyết Thanh minh
- Sáu câu cuối: Cảnh chị em Kiều du xuân trở về.
Xem thêm: Điện Thoại Sony Xa Giá Tốt Tháng 8, 2023, Sony Xperia Xa Ultra Giá Bao Nhiêu
II. Đọc – phát âm văn bản:
1. Khung cảnh mùa xuân:
- nhị câu thơ đầu vừa gợi tả thời gian, vừa gợi tả không khí mùa xuân:
+ Câu thơ trước tiên “Ngày xuân con én đưa thoi” vừa tả không gian: ngày xuân, chim én bay đi bay lại,chao liệng như thoi đưa; vừa gợi thời gian: mùa xuân trôi nhanh quá, tương tự những cánh én vụt bay trên bầu trời.
+ Câu thơ máy hai “Thiều quang đãng chín chục đã bên cạnh sáu mươi” vừa gợi thời gian: chín chục mùa xuân mà hiện nay đã ngoài sáu mươi ngày (tức là sẽ qua tháng giêng, tháng hai cùng đã bước sang tháng ba); vừa gợi không gian: ngày xuân với ánh nắng đẹp, trong lành (thiều quang)
- hai câu thơ sau là 1 trong bức họa tuyệt đẹp về mùa xuân với hai sắc màu xanh da trời và trắng:
+ Chữ “tận” xuất hiện thêm một không gian bát ngát, thảm cỏ non trải rộng mang đến tận chân trời có tác dụng nền cho tranh ảnh xuân.
+ trên nền màu xanh non ấy điểm xuyết một vài bông hoa lê trắng . Không gian như nhoáng đạt hơn, trong trẻo, vơi nhàng và thanh khiết hơn. Chỉ bởi một từ bỏ "điểm", bên thơ đã tạo nên 1 bức tranh sinh động hơn, cảnh vật có hồn hơn, chứ không tĩnh tại, bị tiêu diệt đứng.Cách thay đổi trật tự từ trong câu thơ làm cho cho white color hoa lê càng thêm chân thật và nổi bật trên mẫu nền blue color bất tận của khu đất trời cuối xuân.
=> Mùa xanh của cỏ non với sắc trắng của hoa lê làm cho cho màu sắc có sự hợp lý tới mức tốt diệu. Tất cả đều gợi lên vẻ rất đẹp riêng của mùa xuân: new mẻ, tinh khôi, ngập tràn sức sinh sống (cỏ non); khoáng đạt, trong trẻo (xanh tận chân trời); vơi nhàng, thanh khiết (trắng điểm một vài bông hoa).
=> bởi một vài nét chấm phá, Nguyễn Du vẫn phác họa buộc phải 1 bức ảnh xuân sinh động, tươi tắn và hấp dẫn lòng người.
2. Khung cảnh tiệc tùng trong ngày tiết Thanh minh:
- Trong huyết Thanh minh gồm hai vận động diễn ra cùng một lúc: đi tảo tuyển mộ ( lễ) và đi chơi xuân ở chốn đồng quê (hội).
- tác giả sử dụng một loạt những từ nhì âm máu ( cả từ bỏ ghép và từ láy) nhằm gợi lên ko khí liên hoan thật tưng bừng, rộn rã:
+ các danh từ: “yến anh”,”chị em”,”tài tử”,”giai nhân”,”ngựa xe”,”áo quần”… -> Gợi tả sự đông vui, nhiều người cùng cho hội.
+ các động từ: “sắm sửa”,”dập dìu”,… -> Gợi tả sự rộng ràng, náo nhiệt của ngày hội.
+ các tính từ: “gần xa”,”nô nức”… -> trọng điểm trạng của người đi hội.
- giải pháp nói ẩn dụ: “Gần xa phấn khởi yến anh” gợi lên hình hình ảnh những nam đàn bà tú, đa số tài tử giai nhân, từng đoàn bạn nhộn nhịp đi chơi xuân như chim én, chim oanh cất cánh ríu rít.
- Qua cuộc du xuân của chị em Thúy Kiều, Nguyễn Du đang gợi lên một tập tục, một nét xin xắn truyền thống của văn hóa lễ hội xa xưa. Các trang tài tử giai nhân vui xuân mở hội nhưng luôn luôn nhớ những fan đã mất:
Ngổn ngang gò đụn kéo lênThoi đá quý vó rắc tro tài chánh bay.
c. Cảnh chị em Kiều du xuân trở về:
- Cuộc vui rồi cũng đến hồi kết thúc. Sáu câu thơ cuối là cảnh chị em Thúy Kiều ra về lúc trời đang xế chiều cùng hội đãn tan.
- Cảnh vẫn mang cái thanh, cái dịu của mùa xuân: nắng nhạt,khe nước nhỏ, một nhịp cầu bé dại bắc ngang.Mọi hoạt động đều nhẹ nhàng: mặt trời nhàn nhã ngả trơn về tây, bước chân người thơ thẩn, dòng nước uốn quanh. Mặc dù nhiên, không gian nhộn nhịp, rộn ràng của lễ hội không thể nữa, tất cả đang nhạt dần, yên ổn dần.
- đầy đủ từ láy “tà tà”, “thanh thanh”,”nao nao”… không chỉ diễn tả sắc thái cảnh vật nhưng còn biểu lộ tâm trạng con người. Xúc cảm bâng khuâng, nghẹn ngào về một ngày vui xuân đang còn mà sự dò ra về điều sắp xảy ra đã xuất hiện. “Nao nao làn nước uốn quanh” báo trước ngay lập tức sau thời gian này, Kiều sẽ gặp gỡ nấm mồ Đạm Tiên và nam nhi thư sinh Kim Trọng.
III. Tổng kết:
1.Nội dung:
- Đoạn thơ là bức tranh vạn vật thiên nhiên lễ hội, ngày xuân tươi đẹp mắt trong sáng, là trong những bức tranh thiên nhiên tươi đẹp nhất trong "Truyện Kiều" của Nguyễn Du.
2. Nghệ thuật:
- Đoạn trích đã mô tả bút pháp tả cảnh giàu hóa học tạo hình, đưa từ diễn đạt sang tả cảnh ngụ tình trong nghệ thuật mô tả và ngôn ngữ trong sáng giàu hóa học thơ của Nguyễn Du.
IV. Luyện tập:
Câu hỏi: Phân tích, so sánh cảnh ngày xuân trong câu thơ cổ Trung Quốc: “Phương thảo liên thiên bích – Lê bỏ ra sổ điểm hoa” (Cỏ thơm tức thời với trời xanh – trên cành lê có mấy bông hoa) với cảnh ngày xuân trong câu thơ Kiều của Nguyễn Du: “Cỏ non xanh tận chân trời – Cành lê trắng điểm một vài bông hoa”.
Tham khảo câu trả lời sau:
Với bút pháp gợi tả, câu thơ cổ trung quốc đã vẽ lên được vẻ đẹp nhất riêng của mùa xuân, có hương vị, màu sắc, mặt đường nét. Đó là hương thơm của cỏ non (phương thảo). Đó là màu xanh mướt của cỏ tiếp nối với greed color ngọc của trời, cả chân trời, mặt đất đa số “một màu xanh lá cây xanh” (liên thiên bích). Đó còn là đường nét của cành lê thanh dịu điểm vài nhành hoa (sổ điểm hoa). Cảnh quan mà hình như tĩnh tại.
Hai câu thơ trong “Truyện Kiều”: “Cỏ non xanh tận chân trời – Cành lê trắng điểm một vài ba bông hoa” là bức họa đồ tuyệt đẹp nhất về mùa xuân. Gam màu có tác dụng nền cho bức tranh xuân là thảm cỏ non trải rộng lớn tới chân trời. Trên nền blue color non ấy điểm xuyết một vài cành hoa lê trắng. Câu thơ cổ china chỉ nói cành lê điểm một vài hoa lá mà ko nói tới màu sắc của hoa lê. Nguyễn Du chia sẻ thêm một chữ “trắng” đến cành lê cơ mà bức tranh ngày xuân đã khác. Vào câu thơ của Nguyễn Du, chữ “trắng” phát triển thành điểm nhấn, làm khá nổi bật thần sắc của hoa lê. Ngày xuân của cỏ non với sắc white của hoa lê làm cho màu sắc có sự hài hòa tới mức xuất xắc diệu. Toàn bộ đều gợi lên vẻ đẹp nhất riêng của mùa xuân: new mẻ, tinh khôi,giàu sức sinh sống (cỏ non); khoáng đạt,trong trẻo (xanh tận chân trời); vơi nhàng, trong mát (trắng điểm một vài ba bông hoa)
Kiều sinh sống lầu dừng bích– Nguyễn Du
I. Tò mò chung:
1. địa chỉ đoạn trích:
- Nằm ở vị trí thứ hai “Gia thay đổi và lưu lạc”. Sau thời điểm biết bản thân bị lừa vào vùng lầu xanh, Kiều uất ức định từ bỏ vẫn. Tứ Bà hại mất vốn, bèn lựa lời khuyên giải, dụ dỗ. Mụ vờ chăm sóc, dung dịch thang, tiềm ẩn khi người vợ bình phục,sẽ gả cho người tử tế; rồi đưa Kiều ra giam lỏng sinh sống lầu ngưng Bích, đợi thực hiện âm mưu mới. Sau đoạn này là việc Kiều bị Sở Khanh lừa cùng phải đồng ý làm gái lầu xanh. Đoạn trích nằm giữa hai thay đổi cố đau xót. Đây là những biến cố giúp ta gọi những sững sờ tê tái và sự lo lắng về tương lại của thiếu phụ Kiều.
2. Bố cục đoạn trích:
- Sáu câu đầu: thực trạng cô đơn, đắng cay xót xa của Kiều
- Tám câu tiếp: Nỗi thương nhớ Kim Trọng và cha mẹ của Kiều
- Tám câu cuối: trọng tâm trạng nhức buồn, muộn phiền của Kiều qua cách nhìn cảnh vật.
II. Đọc – hiểu văn bản:
1. Thực trạng cô đơn, cay đắng xót xa của Kiều.
- Sáu câu thơ đầu gợi tả cảnh vạn vật thiên nhiên nơi lầu ngưng Bích với không gian, thời gian.
- không khí nghệ thuật được miêu tả dưới con mắt nhìn của Thúy Kiều:
+ Lầu ngưng Bích là khu vực Kiều bị giam lỏng. Nhì chữ “khóa xuân” sẽ nói lên điều đó.
+ cảnh đẹp nhưng mênh mông, hoang vắng cùng lạnh lẽo:
_ Ngước chú ý xa xa, chỉ thấy hàng núi mờ nhạt.
_ Nhìn thăng thiên cao chỉ tất cả “tấm trăng gần”. -> thời gian chiều tối, gợi buồn.
_ Xa hơn nữa, nhìn ra “bốn bề mênh mông xa trông” là phần nhiều cát vàng hễ nọ nối liền nhau thuộc với bụi trần trên dặm nhiều năm thăm thẳm.
=>Nghệ thuật liệt kê, trái chiều tương bội phản “non xa”/”trăng gần”, đảo ngữ, tự láy “bát ngát” -> gợi không gian rợn ngợp, im thin thít không một láng người. Đối diện cùng với cảnh ấy, Kiều cảm xúc trống trải cô đơn.
- thiếu nữ đau đớn, tủi nhục mang đến thân phận của mình:
Bẽ bàng mây nhanh chóng đèn khuya
Nửa tình nửa cảnh như chia tấm lòng
+ cụm từ “mây sớm đèn khuya” gợi thời hạn tuần hoàn khép kín, quanh đi lẩn quất lại hết “mây sớm” lại “đèn khuya”. Thời hạn cứ cầm cố trôi đi, rồi lặp lại, Kiều thấy vô vọng với trung khu trạng cô đơn, bi thiết tủi, hổ thẹn mang đến “bẽ bàng”.
+ tư chữ “như phân tách tấm lòng” mô tả nỗi niềm chua xót, nỗi lòng rã nát của Kiều.
=> văn pháp chấm phá quánh sắc, phong cảnh làm nền đến Kiều tỏ bày tâm tình. Thiên nhiên rộng phệ mà nhỏ người nhỏ tuổi bé, 1-1 côi.
2. Nỗi thương ghi nhớ Kim Trọng và bố mẹ của Kiều.
*Chính trong yếu tố hoàn cảnh cô solo nơi đất khách quê người, tâm trạng của Kiều đưa từ bi ai sang nhớ. Kiều nhớ bạn yêu, nhớ cha mẹ. Nỗi nhớ ấy được Nguyễn Du diễn tả xúc động bởi những lời độc thoại nội trung tâm của thiết yếu nhân vật.
- Trước hết, Kiều nhớ đến Kim Trọng vì trong cơn gia biến, Kiều đã cần hi sinh mối tình đầu đẹp đẽ để cứu gia đình, Kiều vẫn phần nào “đền ơn sinh thành” cho cha mẹ. Vì vậy trong lòng Kiều, Kim Trọng là người mất mát các nhất, nỗi đau ấy cứ vò xé chổ chính giữa can Kiều khiến cho Kiều luôn nghĩ cho Kim Trọng.
+ phái nữ nhớ đến cảnh mình thuộc Kim Trọng uống rượu thề nguyền bên dưới ánh trăng. Chữ “tưởng” nghỉ ngơi đây hoàn toàn có thể xem là một trong những nhãn tự. Nguyễn Du không dùng chữ “nhớ” mà dùng chữ “tưởng”.“Tưởng” vừa là nhớ, vừa là hình dung, tưởng tượng ra fan mình yêu.
+ Thúy Kiều như tưởng tượng thấy, ở nơi xa kia, người yêu cũng đang hướng về mình, vẫn ngày đêm nhức đáu ngóng tin nàng: “Tin sương luống phần lớn rày trông mai chờ”.
+ Rồi bất chợt, nàng liên tưởng đến thân phận “bên trời góc biển cả bơ vơ” của mình. Kiều băn khoăn tự hỏi: “Tấm son gột rửa lúc nào cho phai”:
_ Câu thơ muốn nói tới tấm lòng son của Kiều, tấm lòng nhớ thương Kim Trọng đang không khi nào phai mờ, nguôi quên mặc dù rằng có gặp nhiều trắc trở trong đường đời.
_ Câu thơ còn gợi ra một bí quyết hiểu nữa: Tấm lòng son sạch của Kiều bị hồ hết kẻ như Tú Bà, Mã Giám Sinh khiến cho dập vùi, hoen ố,biết khi nào mới tẩy rửa được?
-> Trong bi kịch tình yêu, Thúy Kiều bao gồm nỗi đau về nhân phẩm.
- Nhớ tín đồ yêu, Kiều cũng xót xa nghĩ về đến phụ thân mẹ:
+ Chữ “xót” diễn tả tấm lòng Kiều dành riêng cho đấng sinh thành:
_ Nàng lo lắng xót xa nghĩ mang đến hình trơn tội nghiệp của phụ vương mẹ, trong khi sáng sớm, thời gian chiều hôm tựa cửa ngõ ngóng tin con, hay mong đợi con mang lại đỡ đần
_ Nàng lo lắng không biết lúc này ai là người chăm sóc cha mẹ khi thời tiết thay đổi thay.
_ nàng xót xa khi cha mẹ ngày một thêm già yêu nhưng mình ko được ở bên cạnh để phụng dưỡng.
-> người sáng tác đã sử dụng các thành ngữ “rày trông mai chờ”, “quạt nồng ấp lạnh”, “cách mấy nắng mưa” và các điển tích, điển nuốm “sân Lai,gốc Tử”để nói lên vai trung phong trạng lưu giữ thương, băn khoăn lo lắng và tấm lòng hiếu hạnh của Kiều dành cho phụ thân mẹ.
=> Ở đây, Nguyễn Du đã mô tả khách thân thương trạng của Thúy Kiều quá qua phần đa định kiến của tư tưởng phong kiến: để chữ tình trước chữ hiếu.
Trong tình cảnh khi ngơi nghỉ lầu dừng Bích, Kiều là fan đáng thương nhất nhưng nàng vẫn quên mình để nghĩ đến người yêu, nghĩ đến phụ vương mẹ.Qua đó chứng tỏ Kiều là con người thủy bình thường hiếu nghĩa, đáng trân trọng.
3. Trung tâm trạng nhức buồn, khiếp sợ của Kiều qua cách nhìn cảnh vật.
- Điệp ngữ “buồn trông” được lặp lại 4 lần tạo âm hưởng trầm buồn, biến hóa điệp khúc biểu đạt nỗi bi tráng đang dâng lên lớp lớp trong lòng Kiều. Cảnh vật thiên nhiên qua con mắt của Kiều gợi nỗi bi quan da diết:
+ Cánh buồm rẻ thoáng thời điểm ẩn lúc hiện khu vực cửa bể chiều hôm gợi hành trình dài lưu lạc u ám và sầm uất không biết đâu là bến bờ.
+ Cánh hoa trôi man mác trên ngọn nước bắt đầu sa gợi thân phận nhỏ bé, mỏng tanh manh, lênh đênh nhận ra trên loại đời vô định chần chừ đi đâu về đâu.
+ Nội cỏ rầu rầu trải rộng nơi chân mây mặt đất gợi cuộc sống đời thường úa tàn, bi thương, vô vọng kéo dài không nghe biết bao giờ.
+ Hình ảnh “gió cuốn khía cạnh duềnh” và âm nhạc ầm ầm của tiếng sóng “kêu xung quanh ghế ngồi” gợi trọng điểm trạng lo lắng hãi hùng như báo trước,chỉ ngay sau cơ hội này, dông bão của số phận vẫn nổi lên, xô đẩy, vùi dập cuộc đời Kiều.
=> Bằng thẩm mỹ và nghệ thuật ẩn dụ, hệ thống thắc mắc tu từ, những từ láy “thấp thoáng”, “xa xa”, “man mác”,“rầu rầu”,”xanh xanh”,”ầm ầm”… đóng góp phần làm khá nổi bật nỗi bi ai nhiều bề trong thâm tâm trạng Kiều. Tác giả lấy nước ngoài cảnh để biểu hiện tâm cảnh. Cảnh được biểu đạt từ xa đến gần; màu sắc từ nhạt cho đậm; music từ tĩnh cho động; nỗi ai oán từ man mác, mông lung cho lo âu, gớm sợ, dồn đến cơn lốc táp của nội tâm, cực điểm của xúc cảm trong lòng Kiều. Toàn là hình ảnh về sự vô định, mong muốn manh, sự dạt trôi, bế tắc, sự chao đảo nghiêng đổ dữ dội. Thời gian này, Kiều trở đề xuất tuyệt vọng,yếu non nhất, chính vì thế nàng đang mắc lừa Sở Khanh để rồi dấn thân vào cuộc sống ô nhục.
III. Tổng kết:
* Ghi nhớ, sách giáo khoa, trang 96.
...............
Mã Giám Sinh cài Kiều (Trích Truyện Kiều - Nguyễn Du)
I - GỢI Ý
1. Tác giả:
(Xem bài mẹ Thuý Kiều).
2. Đoạn trích:
Đoạn trích nằm tại vị trí thứ nhì trong Truyện Kiều (Gia phát triển thành và giữ lạc). Sau khi mái ấm gia đình bị vu oan, Kiều quyết định bán mình để đưa tièn cứu phụ thân và mái ấm gia đình khỏi tai hoạ. Đoạn này nói về việc Mã Giám Sinh đến thiết lập Kiều.
Bằng hình dáng bảnh bao và đụng tác sỗ sàng, Mã Giám Sinh đến sở hữu Kiều và cò kè mặc cả như thiết lập một món hàng.
II - GIÁ TRỊ TÁC PHẨM
1. Trong đoạn trích, từ làm ra đến tính cách, thực chất của Mã Giám Sinh thể hiện bản chất con buôn, bất nhân, xem con fan chỉ như 1 món hàng hoá rất có thể mua bán, thậm chí còn cò kè giảm xén.
2. Một thiếu nữ tài dung nhan tuyệt nai lưng như Kiều thay đổi một món mặt hàng trong một cuộc cài đặt bán. Yêu mến thân, xót phận mình là 1 trong lẽ, không dừng lại ở đó còn là cảm hứng đau đớn, tái tê do lòng từ bỏ trọng của một nhỏ người. Chỉ nháng gợi, Nguyễn Du đã biểu đạt được trọng tâm trạng của Thuý Kiều vào một tình cảnh đáng thương, tội nghiệp.
3. Đoạn trích biểu thị tấm lòng cảm thương, xót xa trước thân phận bé dại nhoi của bé người, quý hiếm con tín đồ bị chà đạp; vạch trần hoàn cảnh xã hội black tối, thế lực và đồng xu tiền lộng hành; con gián tiếp lên án thế lực phong kiến đang đẩy con fan vào tình cảnh nhức đớn, đồng thời bộc bạch thái độ căm phẫn, khinh bỉ trước bầy buôn tín đồ giả dối, bất nhân.
Bếp lửa – bởi Việt
* reviews bài học: Quê hương, gia đình, thôn ấp là phần lớn kỉ niệm đẹp nhất đẽ, bình dân và thân nằm trong với phần đông ai xa quê. Đối với Tế Hanh, quê nhà là làng mạc chài ven bờ biển “nước bao vây cách hải dương nửa ngày sông”. Với Đỗ Trung Quân thì “quê mùi hương là chùm khế ngọt – quê hương là nhỏ diều biếc”… mà lại riêng với bởi Việt, quê hương của ông được gợi về bởi hình hình ảnh bếp lửa mộc mạc, giản dị. Nghĩ về phòng bếp lửa là suy nghĩ về bà, nghĩ về quá khứ tuổi thơ đầy khó khăn nhọc, vất vả.
I – tìm hiểu chung:
1. Tác giả:
- bằng Việt, tên khai sinh Nguyễn Việt Bằng, sinh vào năm 1941.
- Quê: Thạch Thất, Hà Tây (Hà Nội)
- làm cho thơ từ đầu những năm 60 của TK XX với thuộc lớp nhà thơ trẻ trưởng thành và cứng cáp trong thời kì nội chiến chống Mĩ.
- Thơ bởi Việt trong trẻo, mượt mà, tràn đầy cảm xúc, chủ đề thơ thường xuyên đi vào khai quật những kỉ niệm, phần lớn kí ức thời thơ ấu và gợi phần lớn ước mơ tuổi trẻ.
- nhà cửa tiêu biểu: hương cây nhà bếp lửa (thơ in thông thường với lưu lại Quang Vũ), đông đảo gương mặt,những khoảng chừng trời(1973),Cát sáng(1983)…
2. Tác phẩm:
a. Hoàn cảnh sáng tác:
- sáng tác năm 1963, khi đơn vị thơ đang là sv theo học ngành chế độ tại nước Nga
- In trong tập “Hương cây – bếp lửa” – tập thơ đầu tay của bằng Việt in tầm thường với giữ Quang Vũ.
- công ty thơ nhắc lại: “Những năm đầu theo học phép tắc tại phía trên tôi nhớ nhà kinh khủng. Tháng 9 ở bên kia trời se se lạnh, buổi sáng sớm sương khói thường cất cánh mờ mờ phương diện đất, ngoại trừ cửa sổ, trên những vòm cây, gợi nhớ cảnh mùa đông ở quê nhà. Mỗi buổi dạy dỗ sớm đi học, tôi xuất xắc nhớ đến quang cảnh một phòng bếp lửa thân quen, nhớ lại hình hình ảnh bà nội lụi cụi dạy dỗ sớm đun nấu nồi xôi, luộc củ khoai, củ sắn cho tất cả nhà”.
b. Cha cục:
- bài xích thơ xuất hiện hình hình ảnh bếp lửa, gợi những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà. Từ kỉ niệm, đứa con cháu nay đã trưởng thành suy ngẫm, thấu hiểu cuộc đời bà, về lẽ sống của bà. Cuối cùng, trong thực trạng xa cách, đứa cháu gửi nỗi nhớ muốn được gặp gỡ bà.
- bố cục tổng quan bài thơ theo mạch cảm xúc: hồi ức =>hiện tại, kỉ niệm =>suy ngẫm. Lựa chọn tía cục như thế là thích hợp với việc tương khắc hoạ kỉ niệm tuổi thơ. Bố cục tổng quan đó còn cho thấy thêm hình hình ảnh của bà tự khắc sâu vào chổ chính giữa khảm của bạn cháu, thành chỗ dựa ý thức để tín đồ cháu trưởng thành.
- bố cục chia 4 phần:
+ Khổ thơ đầu: Hình ảnh bếp lửa khởi nguồn cho dòng hồi tưởng, xúc cảm về bà.
+ ba khổ thơ tiếp: (Tiếp…đến…”niềm tin dẻo dẳng): Hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà.
+ Khổ tiếp: (Tiếp…đến…”bếp lửa!”): Suy ngẫm của fan cháu về bà, về hình hình ảnh bếp lửa.
+ Khổ cuối: Nỗi nhớ bà, nhớ quê nhà khôn nguôi, domain authority diết.
c. Hình hình ảnh trong bài bác thơ:
Trong bài thơ có hai hình hình ảnh nổi bật, gắn thêm bó mật thiết với nhau, vừa tách bóc bạch, vừa nhòe lẫn vào nhau, tỏa sáng bên nhau. Đó là hình ảnh người bà và phòng bếp lửa. Vì chưng sao trong chiếc hồi tưởng và lưu ý đến của bên thơ, nhì hình ảnh ấy lại luôn luôn gắn bó, tuy vậy hành, đồng hiện? . Do bà luôn hiện diện cùng bếp lửa. Bên nhà bếp lửa là láng hình bà. Bà nhóm nhà bếp lửa mỗi sáng, từng chiều và suốt cả cuộc đời trong từng cảnh ngộ: từ hồ hết ngày cạnh tranh khăn khổ sở đến cơ hội bình yên. Phòng bếp lửa còn là hình tượng giàu ý nghĩa: nó là biểu hiện cụ thể và đầy sexy nóng bỏng về sự tảo tần, chuyên sóc, cùng yêu yêu thương của người bà dành cho cháu con.Bếp lửa là tình bà ấm nồng. Nhà bếp lửa là tay bà chuyên chút. Nhà bếp lửa thêm với bao vất vả, cực nhọc đời bà. Ngày ngày bà nhóm nhà bếp lửa là nhóm lên sự sống niềm vui, tình yêu thương, niềm tin, và mong muốn cho cháu con, cho các người.
II – Đọc – hiểu văn bản:
1. Hình hình ảnh bếp lửa khởi nguồn cho chiếc hồi tưởng, cảm xúc về bà.
Một bếp lửa lởn vởn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu yêu thương bà biết mấy nắng và nóng mưa.
- ba tiếng “một bếp lửa” được kể lại nhị lần, trở nên điệp khúc mở màn bài thơ với giọng điệu sâu lắng, khẳng định hình ảnh“bếp lửa” như một dấu ấn không khi nào phai mờ trong thâm tâm tưởng trong phòng thơ.
- “Bếp lửa lởn vởn sương sớm” là hình ảnh quen thuộc so với mỗi mái ấm gia đình Việt Nam trước đây mỗi buổi sớm mai. Hình ảnh bếp lửa thật ấm cúng giữa cái không khí lạnh chờn vờn “sương sớm”,thật thân thiết với bao tình cảm “ấp iu nồng đượm”.
+ trường đoản cú láy“chờn vờn” khôn cùng thực như gợi nhớ, gợi thương mang lại dáng hình bập bùng, chợp chờn của ngọn lửa trong kí ức.
+ trường đoản cú láy “ấp iu” gợi bàn tay kiên nhẫn, khéo léo và tấm lòng bỏ ra chút của bạn nhóm lửa, lại rất chính xác với quá trình nhóm nhà bếp cụ thể.
- siêu tự nhiên, hình ảnh bếp lửa đã làm cho trỗi dậy tình thương thương: “Cháu mến bà biết mấy nắng nóng mưa”. Tình thương tràn đầy của con cháu đã được thể hiện một cách trực tiếp cùng giản dị. Đằng sau sự giản dị ấy là cả một tấm lòng, một sự thấu hiểu đến tận cùng hồ hết vất vả, nhọc nhằn, lam bạn thân của đời bà.
=>Ba câu thơ mở màn đã miêu tả cảm xúc đang dâng lên cùng với các kí ức, hồi ức của người sáng tác về nhà bếp lửa, về bà, là việc khái quát tình yêu của tín đồ cháu với cuộc sống lam bè đảng của người bà.
2. Hồi tưởng phần đa kỉ niệm tuổi thơ sống mặt bà:
*Bốn khổ thơ tương xứng với ba kỉ niệm của khoảng tầm thời thơ ấu ở trong nhà thơ sống bên bà. Đó là hầu như kỉ niệm bên nhà bếp lửa cùng bên người bà kính yêu. Đoạn thơ ngấm thía bởi vì sự kết hợp hợp lý giữa biểu cảm với miêu tả, từ sự cùng với trữ tình.
a. Kỉ niệm tuổi thơ ở bên cạnh bà là cuộc sống có nhiều gian khổ, thiếu thốn nhọc nhằn:
Lên tứ tuổi cháu đã quen hương thơm khóiNăm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi tấn công xe thô rạc ngựa gầyChỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại cho giờ sinh sống mũi còn cay.
- Tuổi thơ ấy bao gồm bóng đen ghê rợn của nạn đói năm 1945. Hơn hai triệu con người dân nước ta chết đói vì chế độ cai trị man di của giặc Nhật, giặc Pháp. Fan sống thì “dật dờ giống như các bóng ma”. Dòng đói cơ hồ sẽ ám ảnh trong văn chương nước ta một thời, đói mang đến nỗi phải ăn đất nung (trong văn Ngô tất Tố), hồ hết trăn quay trở lại miếng ăn luôn luôn dằn vặt trang viết của nam giới Cao… Đến nỗi đơn vị thơ Chế Lan Viên đã có lần tổng kết vào một câu thơ đau đớn: “Cả dân tộc bản địa đói nghèo vào rơm rạ”.
- Hình ảnh “bố đi đánh xe khô rạc ngựa chiến gầy” cũng phần nào miêu tả được hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn đủ đường của mái ấm gia đình tác trả trong cái khốn khó chung của các người lao động.
- ”Đói mòn đói mỏi”, “khô rạc con ngữa gầy”- những chi tiết thơ đậm màu hiện thực đã tái hiện lại hình hình ảnh xóm làng xơ xác,tiêu điều cùng gần như con người tiều tụy, đồ vật lộn mưu sinh. Ko trải qua chiếc đói quay, đói choắt thì bằng Việt chẳng thể viết được những câu thơ chân thật đến thế!
- Ấn tượng nhất đối với cháu trong những năm đói khổ là hương thơm khói bếp của bà – mùi hương khói vẫn hun nhèm mắt cháu để đến bây chừ nghĩ lại “sống mũi còn cay”. Chiếc cay do khói phòng bếp của cậu nhỏ bé bốn tuổi và cái cay vì xúc động của tín đồ cháu đã trưởng thành khi nhớ về bà hòa quyện.Quá khứ và lúc này đồng hiện trên mọi dòng thơ. Điều này cho thấy, hương thơm khói nhà bếp của bà gồm sức ám ảnh, làm cho lay hễ cả cố gắng chất và trọng điểm hồn cháu.
b. Ghi nhớ về đều kỉ niệm là nhớ về phòng bếp lửa, nhớ về tình bà trong suốt tám năm bên bà:
Tám năm ròng con cháu cùng bà team lửaTu hú kêu trên các cánh đồng xaTu rúc kêu bà bé nhớ ko bà?Bà hay kể chuyện phần nhiều ngày sinh sống HuếTiếng tu hụ sao nhưng tha thiết thế!Mẹ cùng thân phụ công tác bận không vềCháu ở thuộc bà, bà bảo cháu ngheBà dạy cháu làm, bà chăm cháu họcTu rúc ơi! Chẳng cho ở cùng bàKêu chi hoài trên phần đa cánh đồng xa?
- “Tám năm ròng cháu sống thuộc bà” – tám năm cháu nhận thấy sự yêu thương thương, che chở, dưỡng nuôi trọng tâm hồn tự tấm lòng của bà. Tám năm ấy, cháu sống cùng bà vất vả, trở ngại nhưng đầy tình yêu thương.
- binh đao bùng nổ, “Mẹ cùng cha công tác bận ko về”,bà vừa là cha, lại vừa là mẹ: “bà bảo cháu nghe - Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học”. Chủ yếu bà là tín đồ đã nuôi dưỡng, bảo ban cháu đề nghị người. Bà hay nhắc chuyện phần lớn ngày sinh sống Huế để nhắc nhở cháu về truyền thống lịch sử gia đình, về hầu như đau yêu quý mất mát với cả số đông chiến công của dân tộc. Bà luôn bên cháu, dạy dỗ dỗ, chăm sóc cho cháu lớn lên.
-> Một loạt các từ ngữ “bà bảo”,”bà dạy”,”bà chăm” vừa diễn tả một cách thâm thúy tình yêu quý bao la, sự chăm nom hết bản thân của fan bà dành riêng cho cháu, vừa thể hiện lấy được lòng biết ơn của cháu đối với bà. Tình yêu cùng kính trọng bà của tác giả được d
